Hội thảo quốc gia đánh giá chung giữa nhiệm kỳ năm 2008 về triển khai thực hiện Chương trình 135
Thực hiện thoả thuận quan hệ đối tác giữa Chính phủ Việt Nam và các nhà tài trợ về hỗ trợ ngân sách thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II, trong hai ngày từ 24-25/11/2008, tại Hà Nội, Uỷ ban Dân tộc đã tổ chức Hội thảo Quốc gia về đánh giá giữa nhiệm kỳ về triển khai thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II và Lễ ký kết thoả thuận Việt Nam - Ailen về tài trợ Chương trình 135 giai đoạn II (từ năm 2006 đến hết tháng 6 năm 2008).
Đồng chí Hà Hùng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc khai mạc và chủ trì hội thảo. Tham dự có đại diện các bộ, ngành hữu quan, đại diện Chính phủ Việt Nam, nhóm các đối tác phát triển và Cơ quan viện trợ phát triển Ailen (Irish Aid) cùng lãnh đạo Ban chỉ đạo Chương trình 135 các tỉnh: Lai Châu, Lào Cai, Bình Phước, Đắc Lắc, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Nghệ An, Hoà Bình, Cao Bằng, Bắc Giang.
Phát biểu khai mạc hội thảo và báo cáo kết quả thực hiện Chương trình 135, giai đoạn II, đồng chí Hà Hùng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc nêu rõ: Với sự tham gia hỗ trợ của các nhà tài trợ, định mức vốn đầu tư cho các hợp phần của chương trình đã tăng lên đáng kể. Đến nay chương trình đã và đang xây dựng 11.765 công trình dự án. Năm 2007 đã hỗ trợ về giống mới, vật tư, máy móc thiết bị, công cụ phục vụ sản xuất; tổ chức tập huấn khuyến nông, khuyến lâm, hướng dẫn cách làm ăn, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho 73.000 lượt người; đã có 223.270 hộ được thụ hưởng trực tiếp từ dự án. Năm 2008 đã tập huấn cho 73.000 lượt người; hỗ trợ về giống mới, vật tư, tập huấn chuyển giao kỹ thuật cho 22.2000 hộ dân; hõo trợ xây dựng được 100 mô hình điểm xoá đói giảm nghèo…
Với những kết quả đạt được Chương trình 135 hiện nay được coi là chương trình mục tiêu Quốc gia xoá đói giảm nghèo, thu hút số lượng đối tác phát triển đông nhất. Các nhà tài trợ gồm: Ngân hàng Thế giới, Bộ Phát triển Quốc tế Vương quốc Anh, Ôxtrâylia, Ailen, Phần Lan và UNDP, với tổng số tiền tài trợ được cam kết cao nhất (khoảng 330 triệu USD trong thời gian 2007-2010, chiếm khoảng 30% tổng đầu tư cho chương trình).
Là Cơ quan Thường trực Chương trình 135 giai đoạn II của Chính phủ, Uỷ ban Dân tộc đã và đang phối hợp với các bộ, ngành hữu quan thực hiện tốt 13 hành động chính sách đã cam kết với các đối tác phát triển, góp phần nâng cao hiệu quả xoá đói giảm nghèo bền vững của chương trình với những sáng kiến, giải pháp khoa học mang tính đột phá. Lần đầu tiên xây dựng hệ thống quản lý thông tin báo cáo, tích hợp số liệu qua mạng Internet để theo dõi đánh giá quá trình thực hiện; thực hiện điều tra cơ bản với tổng số phiếu hơn 6.000 để đánh giá hiệu quả, tác động của chương trình đối với khu vực. Đây cũng là lần đầu tiên triển khai công cụ “Thẻ xin ý kiến đánh giá của người dân” để đánh giá hiệu quả thực hiện chương trình. Là chương trình có sự tham gia sâu rộng nhất của người dân trong quá trình: Lập kế hoạch, ra quyết định, thực hiện và giám sát các hoạt động. Đến nay Chương trình 135 giai đoạn II là chương trình mục tiêu Quốc gia duy nhất đặt mục tiêu phấn đấu giao cho 100% các xã làm chủ đầu tư vào năm 2010. Có kế hoạch kiểm toán chi tiết cho cả giai đoạn và thực hiện kiểm toán hàng năm từ 2006-2010. Vừa qua, Uỷ ban Dân tộc - Cơ quan Thường trực Chương trình 135 của Chính phủ cùng Kiểm toán Nhà nước đã công khai tổ chức họp báo công bố kết quả kiểm toán năm 2008. Kết quả kiểm toán cho thấy số kinh phí vi phạm bị xử lý của chương trình năm 2008 là 675 triệu (chiếm 0,05% tổng mức đầu tư). Là chương trình có số tiền thất thoát ít nhất trong các chương trình được kiểm toán và là chương trình có số lượng các đoàn giám sát đánh giá nhiều nhất. Các cơ quan Chính phủ đã phối hợp với các nhà tài trợ tiến hành đánh giá chung 2 đợt/năm và hội thảo đánh giá giữa kỳ năm 2008 à đợt đánh giá thứ 4. Trong năm 2008, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội đã tổ chức 6 đoàn giám sát tại 22 huyện và 27 xã thuộc chương trình.
Qua quá trình kiểm gia, đánh giá thực hiện chương trình ở các địa phương cũng còn bộc lộ một số tồn tại, khó khăn và còn nhiều thách thức. Mặc dù được quan tâm đầu tư song năng lực quản lý của cán bộ cơ sở còn hạn chế nên một số xã chưa dám nhận làm chủ đầu tư, một số huyện chưa thực sự mạnh dạn giao cho xã làm chủ đầu tư... Để đạt được mục tiêu Chương trình 135 giai đoạn II, hy vọng các đối tác phát triển cùng chung sức với Chính phủ Việt Nam nói chung và Uỷ ban Dân tộc nói riêng trong nỗ lực xoá đói giảm nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Việt Nam đánh giá cao vai trò của các đối tác phát triển đã hỗ trợ ngân sách, các nhà tài trợ không chỉ mang đến nguồn lực tài chính mà còn chia sẻ những kinh nghiệm sáng kiến có ý nghĩa thiết thực nhằm thực hiện hiệu quả hơn Chương trình 135, giai đoạn II.
Tại hội thảo đã diễn ra Lễ ký kết thoả thuận Việt Nam - Ailen về tài trợ cho Chương trình 135, giai đoạn II giữa ông Phạm Sỹ Danh, Thứ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam, thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đại diện ký kết hợp đồng với Bà Maeve Collins, Đại sứ Ailen tại Việt Nam trước sự chứng kiến của các đại biểu tham dự hội thảo và phóng viên của các cơ quan thông tấn báo chí, phát thanh truyền hình.
Phát biểu trước lễ ký, Đại sứ Ailen, bà Maeve Collins người trực tiếp ký Hiệp định tài trợ Chương trình 135 giai đoạn II nói: “Dù là nhà tài trợ mới ở Việt Nam song Irish Aid đánh giá rằng chương trình có ảnh hưởng sâu rộng, hiệu quả và trực tiếp tới những người thiệt thòi ở những khu vực dân tộc thiểu số. Irish Aid tin tưởng với cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong nỗ lực chống đói nghèo, cùng với những hỗ trợ của các nhà tài trợ, Chương trình 135 giai đoạn II sẽ vượt qua những khó khăn để thực hiện thành công các mục tiêu của Chương trình”.
Với sự đóng góp quan trọng của các nhà tài trợ, nhân dịp này Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Giàng Seo Phử đã trao Kỷ niệm chương của Uỷ ban Dân tộc vì sự phát triển dân tộc cho 9 thành viên của các nhà tài trợ có nhiều thành tích góp phần vào sự nghiệp phát triển các dân tộc Việt Nam. Ông Hà Hùng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc thừa uỷ quyền của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban trao Kỷ niệm chương và tặng hoa chúc mừng.
Bình Minh