Gia Lai: Hiệu quả từ nguồn vốn viện trợ phát triển chính thức
Trong những năm qua, sự nghiệp giáo dục và đào tạo tỉnh Gia Lai đạt nhiều kết quả quan trọng. Hệ thống trường lớp, thiết bị, đồ dùng dạy học được đầu tư xây dựng theo hướng kiên cố hóa, chuẩn hóa. Ngay cả bậc học mầm non cũng đã đầu tư phòng học đến tận buôn, làng. Những kết quả ấy một phần nhờ vào nguồn vốn viện trợ phát triển chính thức (Official Development Assistant).
Theo thống kê, đến
năm 2015, toàn tỉnh có gần 820 trường học (mầm non và phổ thông). Trong đó, 97%
trường tiểu học và trung học cơ sở được trang bị thiết bị dạy học ngoại ngữ;
100% trường mầm non được trang bị thiết bị dạy học tối thiểu, thiết bị vui chơi
ngoài trời, làm quen với tin học; trên 98% xã, phường, thị trấn đạt phổ cập
giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi, và 100% xã, phường, thị trấn đạt phổ cập
giáo dục tiểu học và THCS. Có được những kết quả ấy, ngoài sự quan tâm hỗ trợ
của Chính phủ thì tỉnh đã tích cực huy động nhiều nguồn vốn đầu tư khác nhau để
xây dựng một hệ thống giáo dục hoàn chỉnh.
Trong giai đoạn
2004-2014, tỉnh Gia Lai có 33 dự án được đầu tư vào lĩnh vực giáo dục và đào
tạo từ nguồn vốn viện trợ phát triển chính thức (gồm vốn viện trợ không hoàn
lại và vốn vay ưu đãi) với tổng mức đầu tư gần 600 tỷ đồng. Tính đến đầu năm
2015, đã thực hiện giải ngân trên 440 tỷ đồng. Trong đó, tỉnh trực tiếp quản lý
và thực hiện 24 dự án (23 dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng và 1 dự án đang
triển khai) với tổng vốn 204 tỷ đồng, đã thực hiện và giải ngân 116 tỷ đồng xây
dựng cơ sở hạ tầng tại các trường mầm non, tiểu học, trung học phổ thông với hạ
tầng kỹ thuật đồng bộ hoàn chỉnh (gồm sân bê tông, cổng tường rào, nhà làm
việc, điện, nước…), cung cấp các trang-thiết bị dạy học, đồ dùng học tập. 9 dự
án còn lại do Bộ Giáo dục-Đào tạo làm chủ quản (hiện 5 dự án đã hoàn thành và 3
dự án đang triển khai) với tổng vốn gần 395 tỷ đồng, hiện đã giải ngân 326 tỷ
đồng xây dựng cơ sở hạ tầng (nhà học, phòng đa năng, phòng thực nghiệm) tại các
trường tiểu học, trung học phổ thông; đào tạo bồi dưỡng giáo viên, trang bị
thêm tài liệu dạy học; và dùng để nâng cao năng lực cho đội ngũ quản lý chuyên
ngành giáo dục...
Mặc dù nguồn vốn ODA
cho giáo dục chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng vốn đầu tư; tuy nhiên trong bối cảnh
ngân sách tỉnh dành cho đầu tư giáo dục còn khó khăn thì nguồn vốn này có ý
nghĩa quan trọng hỗ trợ phát triển giáo dục-đào tạo giai đoạn 2012-2020, định
hướng đến năm 2030.
Không chỉ trong lĩnh
vực giáo dục, 5 năm qua, các nhà tài trợ quốc tế cam kết dành cho Gia Lai nguồn
vốn viện trợ phát triển chính thức thông qua các chương trình, dự án đã được ký
kết tăng cao hơn qua từng năm cả về số lượng dự án lẫn giá trị. Theo đó, giai
đoạn 2011-2015, Gia Lai có 26 dự án do địa phương và các bộ ngành chủ quản
triển khai trên địa bàn với tổng vốn viện trợ của các nhà tài trợ quốc tế là
2.540 tỷ đồng, trong đó gần 90% là nguồn vốn viện trợ phát triển chính thức do
ngân sách trung ương hỗ trợ có mục tiêu cho ngân sách tỉnh và nguồn vốn viện
trợ phát triển chính thức không hoàn lại là 10,2%. Tổng giá trị vốn đã giải
ngân trong giai đoạn này là 1.169 tỷ đồng (trong đó vốn đối ứng của Chính phủ
Việt Nam là 266 tỷ đồng). Tỷ lệ giải ngân vốn nước ngoài trong tổng vốn đầu tư
phát triển từ ngân sách nhà nước là 9,4% (tổng vốn đầu tư phát triển từ ngân
sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Gia Lai thời kỳ 2011-2015 là 9.634,2 tỷ đồng).
Mặc dù đóng góp của
nguồn vốn viện trợ phát triển chính thức chỉ chiếm khoảng 9,4% trong tổng vốn
đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước nhưng đây là nguồn vốn bổ sung quan trọng
cho việc thực hiện các mục tiêu phát triển của địa phương, góp phần tăng trưởng
kinh tế-xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng, đặc biệt trong cộng
đồng đồng bào dân tộc thiểu số.