Khai hoang, phục hóa ruộng bậc thang ở vùng cao Hà Giang

Việc khai hoang, phục hóa ruộng bậc thang ở huyện vùng cao Yên Minh (Hà Giang) được nhân dân quan tâm thực hiện trong nhiều năm qua. Những thửa ruộng bậc thang mới khai khẩn, gieo trồng lúa nước không chỉ đem lại sự no ấm cho đồng bào dân tộc thiểu số, mà còn tạo cảnh quan thiên nhiên đẹp mắt trên vùng đất cực bắc Tổ quốc.

Đầu tư cho tương lai

Vào các thôn Na Pô, Phú Tỷ I, Thèn Phùng mới thấy phong trào mở mới ruộng bậc thang ở xã vùng cao Na Khê được người dân hưởng ứng nhiệt tình, tiếng máy ủi, máy xúc rộn vang khắp làng trên, xóm dưới. Đâu cũng thấy ruộng mới khai khẩn xen lẫn ruộng cũ và lúa mùa đã lên xanh. Bên năm thửa ruộng mới mở có diện tích khoảng 2.000 m2, vợ chồng anh Phàn Chỏi Quáng, thôn Thèn Phùng đang miệt mài cuốc đất, đắp bờ, tạo thửa cho đẹp mắt.

Anh Quáng cho biết, trước gia đình có gần 2.000 m2 ruộng trồng lúa một vụ, được bố mẹ chia cho trước khi ra ở riêng. Nhờ nắm bắt kỹ thuật thâm canh, trồng giống lúa mới năng suất cao nên cũng tạm đủ lương thực ăn. Năm 2014, vợ chồng anh Quáng quyết định thuê máy ủi về khai hoang ruộng bậc thang, tiền thuê máy hơn 50 triệu đồng. “Những năm đầu, ruộng mới trồng đậu tương để cải tạo đất, ba đến bốn năm sau khi đất ruộng ổn định, tươi tốt mới cấy lúa. Các con mình đang lớn, tới đây có đứa lấy vợ, thêm nhân khẩu, thêm miệng ăn sẽ không lo thiếu đói”, anh Phàn Chỏi Quáng tâm sự.

Na Khê là vùng cao biên giới, cuộc sống của bà con còn nhiều khó khăn cho nên để có được số tiền lớn thuê máy về khai hoang ruộng bậc thang, bà con phải đi làm thuê nhiều năm mới có. “Người dân Na Khê tâm niệm, có đất trồng lúa là có tương lai no ấm. Từ quan niệm này mà phong trào khai hoang, phục hóa ruộng bậc thang trên địa bàn được thực hiện hiệu quả, qua đó góp phần tăng tổng diện tích đất trồng lúa. Năm 2011, xã có 150 ha đất trồng lúa, đến năm 2015 tăng lên gần 250 ha, kéo theo lương thực bình quân đầu người tăng từ 523 kg/năm lên 718 kg/năm. Na Khê trở thành một trong những địa phương đầu tiên ở huyện không phải xin cứu đói giáp hạt”, Chủ tịch UBND xã Na Khê Vũ Văn Quân cho biết.

Góp phần bảo đảm an ninh lương thực

Nằm trong lòng Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn, huyện Yên Minh có địa hình phức tạp, nhiều đồi núi, thiếu đất sản xuất, đặc biệt là đất trồng lúa nước ít lại manh mún, nhỏ lẻ, cho nên cuộc sống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn hết sức khó khăn.

Quyền Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Yên Minh Nguyễn Đình Duẩn cho biết: “Xác định rõ khó khăn trong sản xuất, những năm qua, huyện chỉ đạo các xã tuyên truyền, vận động bà con nông dân khai hoang, phục hóa ruộng bậc thang ở những nơi có điều kiện nhằm mở rộng diện tích đất trồng lúa nước, nâng cao năng suất, sản lượng lương thực, ổn định cuộc sống cho nhân dân”.

Huyện Yên Minh triển khai các chính sách hỗ trợ khai hoang ruộng bậc thang, đồng thời tiến hành quy hoạch, xác định khu vực có khả năng làm ruộng lúa nước ở từng xã, từng thôn cho nhân dân biết. Tránh tình trạng khai hoang vào đất rừng, hoặc làm tràn lan, hiệu quả thấp do không phù hợp với điều kiện thời tiết, thiếu nguồn nước. Kết quả từ năm 2010 đến nay, nhân dân đã khai hoang được hơn 500 ha đất trồng lúa nước một vụ, tập trung chủ yếu ở các xã Na Khê, Lao Và Chải, Bạch Đích, Ngọc Long, Du Già, Du Tiến…, nâng tổng diện tích đất trồng lúa toàn huyện lên gần 2.600 ha, tăng khoảng 300 ha so với năm 2011.

Bên cạnh đó, huyện Yên Minh quan tâm quy hoạch, đầu tư xây dựng hệ thống kênh mương thủy lợi, nhằm bảo đảm nguồn nước tưới tiêu, chuyển đất trồng lúa một vụ lên hai vụ. Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Minh Hoàng Quang Hoàn khẳng định: “Từ phong trào khai hoang ruộng bậc thang, diện tích lúa nước trên địa bàn huyện ngày một tăng, kết hợp đẩy mạnh đầu tư thâm canh, xây dựng cánh đồng mẫu, gieo trồng giống mới, cho nên năng suất, sản lượng lúa tăng, góp phần nâng tổng sản lượng lương thực toàn huyện lên gần 42.000 tấn. Yên Minh cơ bản bảo đảm lương thực tại chỗ cho nhân dân”.

Những thửa ruộng bậc thang vào mùa lúa chín, mùa hoa tam giác mạch còn tô điểm thêm cho cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, hùng vĩ, góp phần thu hút du khách đến với Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn.