Huy động nguồn lực đẩy nhanh công tác xây dựng nông thôn mới
Sau một thời gian triển khai xây dựng nông thôn mới (NTM) tỉnh Bắc Ninh đã đạt được những thành quả rất tích cực, đời sống nhân dân nâng cao, thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh. Từ đó đã góp phần làm thay đổi căn bản diện mạo các vùng nông thôn trên địa bàn.
Nỗ lực cán đích
Theo Ban chỉ đạo chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM
Bắc Ninh, đến nay số tiêu chí xây dựng NTM trung bình của các xã trên địa bàn đã
đạt là 16,16 tiêu chí/xã, tăng 0,45% tiêu chí so với năm 2015, cao hơn vùng đồng
bằng sông Hồng 0,76 tiêu chí. Trong đó có 35 xã đạt chuẩn NTM, bằng 36,1% tổng
số xã, cao hơn vùng đồng bằng sông Hồng 12,6%; 30 xã đạt từ 15 đến 18 tiêu chí;
32 xã đạt từ 11 đến 14 tiêu chí và không còn xã nào dưới 11 tiêu chí.
Đặc biệt, tỉnh đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ để các
địa phương đẩy nhanh quá trình xây dựng NTM. Nhờ đó, nhiều địa phương đã triển
khai được các công trình làm đường giao thông, kiên cố hóa kênh mương, cải tạo
xây mới hệ thống điện lưới, xây dựng trường học, trạm y tế, cơ sở văn hóa, chợ
nông thôn, nhà ở dân cư, trụ sở xã... qua đó, góp phần làm thay đổi căn bản bộ
mặt, cảnh quan, môi trường nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho
người dân. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 31,6 triệu đồng;
100% số xã đều đạt chuẩn y tế giai đoạn I; 100% phòng học các cấp được kiên cố
hóa; tỷ lệ trường chuẩn quốc gia đạt 80%. Cùng với đó, 95,8% số hộ ở nông thôn
có các công trình vệ sinh; tỷ lệ cư dân nông thôn trong tỉnh được sử dụng nước
sạch, nước sinh hoạt hợp vệ sinh đạt 99%.
Là một xã nông nghiệp, đời sống của người dân còn gặp nhiều
khó khăn song với cách làm quyết liệt, sáng tạo nên sau một thời gian triển khai
xây dựng NTM xã Song Hồ huyện Thuận Thành đã đạt chuẩn NTM. Việc triển khai xây
dựng NTM đã góp phần nâng cao đời sống nhân dân, diện mạo nông thôn thay đổi rõ
rệt. Đặc biệt, qua xây dựng NTM, Song Hồ đã thực hiện tốt việc đầu tư xây dựng
đường giao thông nông thôn tạo điều kiện cho người dân đi lại tốt hơn và giao
thương hàng hoá thuận tiện hơn. Anh Nguyễn Ngọc Lĩnh, thôn Đạo Tú xã Song Hồ cho
biết: “Đoạn đường liên thôn từ Đông Khê qua Đạo Tú này trước kia rất lầy lội,
nhất là vào ngày mưa. Từ khi con đường mới được khánh thành, người dân không còn
phải xắn quần lội nước. Bà con trong xóm nhắc nhở nhau phải nâng cao ý thức tự
quản, giữ gìn cho đường làng sạch sẽ”.
Được biết, đường liên thôn ở bốn thôn tại xã Song Hồ hầu hết
là do người dân tự nguyện đóng góp, ngoài vật chất, ngày công lao động, người
dân còn hưởng ứng tham gia hiến đất để mở rộng đường. Vì vậy, chỉ trong một thời
gian ngắn, hệ thống giao thông nội đồng, đường làng, ngõ xóm được mở rộng, tạo
điều kiện thuận lợi cho việc đưa cơ giới hóa vào sản xuất, vận chuyển hàng hóa,
góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Bên cạnh đó, nhiều gia đình thôn Đông
Khê đã tự nguyện hiến đất để xây dựng nhà văn hóa của thôn với diện tích 2700m2.
Chủ tịch UBND xã Song Hồ, Nguyễn Xuân Định chia sẻ “Là xã
thuần nông, đời sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn nhưng nhân dân Song Hồ
vẫn cán đích NTM. Bí quyết của Song Hồ chính là công tác dân vận khéo. Muốn được
người dân đồng lòng, tin tưởng thì mỗi cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, đi đầu
trong mọi hoạt động. Xã cũng xác định đạt được 19 tiêu chí là việc khó nhưng giữ
gìn và nâng cao thu nhập, đời sống cho người dân là việc làm còn khó hơn. Bởi
vậy, trong thời tới xã sẽ tập trung đẩy mạnh phát triển sản xuất, xây dựng và
nhân rộng các mô hình kinh tế, nâng cao thu nhập bền vững cho người dân”.
Xử lý dứt điểm nợ đọng
Tuy nhiên, việc xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh vẫn
còn những khó khăn do công tác chỉ đạo, điều hành của một số cấp uỷ Đảng, chính
quyền cơ sở chưa tích cực; phong trào thi đua “toàn dân chung sức xây dựng NTM”
và việc huy động các doanh nghiệp, nhân dân tham gia ở một số địa phương còn hạn
chế. Ngoài ra, nhiều xã triển khai xây dựng công trình với quy mô lớn hơn quy
định dẫn đến nhu cầu vốn đầu tư lớn làm tiến độ về đích NTM chậm.
Theo báo cáo của Đoàn Giám sát, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về
tình hình nợ đọng xây dựng cơ bản thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia về Xây
dựng NTM (xin được gọi tắt là nợ đọng NTM), tính đến ngày 31-1, tỉnh Bắc Ninh
còn nợ hơn 1,6 nghìn tỷ đồng. Ban Chỉ đạo Chương trình Mục tiêu quốc gia xây
dựng NTM tỉnh Bắc Ninh đã chỉ đạo các ban, ngành có liên quan tổ chức rà soát,
đánh giá lại. Theo đó, nguyên nhân dẫn đến số liệu trên do sự nhầm lẫn, hiểu sai
giữa tổng mức đầu tư của các công trình và số nợ xây dựng cơ bản của các công
trình. Số liệu cụ thể về nợ đọng NTM (theo biên bản nghiệm thu A-B) các công
trình NTM tính đến ngày 30-6 ở Bắc Ninh là 566,5 tỷ đồng. Ngày 19-10,Văn phòng
Điều phối NTM tỉnh Bắc Ninh đã gửi tường trình lên văn phòng điều phối NTM Trung
ương và đề nghị đơn vị này nghiên cứu, báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội điều
chỉnh lại số liệu trên cho phù hợp với thực tế tại địa phương.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc
Ninh Nguyễn Tử Quỳnh cho biết: Về vấn đề nợ đọng xây dựng dựng cơ bản NTM, sau
khi xin ý kiến của Bộ Tài chính, tỉnh đã bố trí 300 tỷ đồng từ nguồn kinh phí
cải cách tiền lương để phân bổ cho các địa phương, sử dụng 100 tỷ đồng từ tiền
tăng thu ngân sách để hỗ trợ giải quyết nợ đọng. Bên cạnh đó các địa phương đang
tập trung đẩy nhanh tiến độ đấu giá đất xen kẹp trong khu dân cư, dự kiến toàn
tỉnh sẽ thu được hơn 100 tỷ đồng. Số nợ còn lại (khoảng 66,5 tỷ đồng) tỉnh Bắc
Ninh sử dụng từ nguồn dự phòng ngân sách tỉnh chưa sử dụng của năm 2016 để trả
nợ. Như vậy, khoản nợ đọng xây dựng nông thôn mới 566,5 tỷ sẽ được giải quyết
dứt điểm trong năm 2016.
Khi chúng tôi thắc mắc tại sao không huy động nguồn tài chính
từ trong dân mà tỉnh lại quyết định hỗ trợ hoàn toàn, ông Nguyễn Tử Quỳnh lý
giải: Trong quá trình xây dựng các khu công nghiệp Bắc Ninh đã phải lấy một phần
đất sản xuất của người dân. Bao nhiêu năm qua nếu như không có sự ủng hộ, đồng
lòng từ phía nhân dân thì khó có thể xây dựng được Bắc Ninh thành tỉnh công
nghiệp như bây giờ. Sau khi cân nhắc nguồn ngân sách của địa phương, chúng tôi
đã quyết định hỗ trợ hoàn toàn kinh phí mà nhân dân còn thiếu. Hy vọng đây sẽ là
một cú huých giúp những địa phương còn khó khăn ở Bắc Ninh có thêm đà để phát
triển.
Theo kế hoạch, trong năm 2016 tỉnh phấn đấu có hơn 55 xã đạt
chuẩn NTM; ba đơn vị cấp huyện là Tiên Du, TP Bắc Ninh và thị xã Từ Sơn) được
công nhận đạt chuẩn NTM; bình quân các xã đạt khoảng 16,8 tiêu chí. Để làm được
điều đó, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh Nguyễn
Văn Đại cho biết: Tỉnh Bắc Ninh sẽ tập trung đào tạo nâng cao nguồn nhân lực
phục vụ xây dựng NTM trên địa bàn; tiếp tục hoàn thành các công trình hạ tầng
thiết yếu cho các thôn như giao thông, nước sinh hoạt, trường học, nhà văn hoá…nhằm
tạo sự đột phá diện mạo nông thôn, phát triển kinh tế, xã hội và tăng hưởng thụ
trực tiếp cho cư dân nông thôn. Tăng cường tuyên truyền, giới thiệu các điển
hình tiên tiến, phương pháp làm hay, sáng kiến, sáng tạo về nông nghiệp, nông
dân và nông thôn trên các phương tiện thông tin; triển khai tốt cuộc vận động “toàn
dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”…