Khoảng cách giàu nghèo về phúc lợi xã hội ngày càng lớn
Sự phân phối các thành quả kinh tế, phúc lợi xã hội đang có chênh lệch lớn khiến cho những hộ nghèo, dân tộc thiểu số vẫn chịu nhiều rủi ro và các cú sốc từ bên ngoài.
Thông tin được đưa ra tại hội thảo công bố báo cáo "Đặc điểm kinh tế nông thôn Việt Nam qua kết quả điều tra hộ gia đình nông thôn Việt Nam năm 2016 tại 12 tỉnh" do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (Ciem) tổ chức sáng 7-11.
Theo Giáo sư Finn Tarp, giám đốc Viện Nghiên cứu kinh tế phát triển thế giới của Trường Đại học Liên hợp quốc (UNU-WIDER), tại khu vực nông thôn, tỷ lệ hộ nghèo phân theo chuẩn nghèo của Bộ Lao động, thương binh và Xã hội ở 12 tỉnh được khảo sát chiếm đến 16,2% (cao hơn nhiều so với tỉ lệ hộ nghèo bình quân cả nước năm 2017 dự kiến gần 7%-PV).
Trong đó, tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao thuộc về Lai Châu và Điện Biên. Đặc biệt, có sự khác biệt lớn trong lĩnh vực giáo dục và y tế giữa các vùng có tỷ lệ hộ nghèo lớn. Nguyên nhân là do có sự chênh lệch giữa các nhóm dân tộc tồn tại dai dẳng mặc dù đã có một số cải thiện về điều kiện sống…
Tăng trưởng kinh tế trong thập kỷ qua đã góp phần cải thiện đáng kể phúc lợi cho người dân, nhưng các thành quả này lại được phân phối đồng đều. Đang sự chênh lệch lớn về phúc lợi và việc tiếp cận các nguồn lực giữa các nhóm dân tộc và khoảng cách nhóm giàu với nhóm nghèo là rất lớn.
Các hộ gia đình ở vùng núi phía Bắc (Lào Cai, Điện Biên, Lai Châu) vẫn tiếp tục tụt hậu ở một số chỉ tiêu về phúc lợi và nông dân vẫn ít theo hướng thương mại hơn các tỉnh phía Nam.
Cũng theo báo cáo, dù phát triển kinh tế hộ gia đình có vai trò lớn, nhưng việc tiếp cận tín dụng, đặc biệt là tín dụng chính thức để giúp hộ nghèo xóa đói giảm nghèo lại gặp nhiều khó khăn khi chỉ có 28% hộ gia đình có khoản vay.
TS. Nguyễn Đình Cung, viện trưởng Viện Ciem, cho rằng để nông dân vay vốn thì cần phải chỉ ra cho hộ cần phải làm gì. Đồng thời, cần chuyên môn hóa, giúp những hộ nông dân có năng lực phát triển thành các hộ sản xuất lớn.
Bên cạnh đó, các nhà hoạch định chính sách cần chú trọng hơn nữa trong việc thu hẹp khoảng cách giàu - nghèo trong những năm tới. Trong đó cần tập trung giải pháp để đảm bảo rằng nhóm hộ nghèo và dễ bị tổn thương nhất không bị bỏ lại phía sau.