Đổi thay ở vùng đồng bào Cơ Ho dưới chân núi Langbiang

Cuộc sống của những người Cơ Ho sống dưới chân núi mẹ Langbiang, huyện Lạc Dương đã “lột xác” hoàn toàn, khoác áo mới đầy ấm no. Nhìn những căn nhà khang trang đầy đủ tiện nghi, vườn cà phê, hoa, rau… xanh mơn mởn mấy ai biết rằng, cách đây chỉ gần chục năm vùng đất này thuộc diện đói kém bậc nhất tỉnh Lâm Đồng.

Thay đổi nhận thức

Chỉ tay về phía những căn biệt thự mới mọc lên bên kia quả đồi, ông Trần Xuân Sáng- Bí thư Đảng ủy thị trấn Lạc Dương, huyện Lạc Dương hồ hởi: Ngày nay người Cơ Ho ở đây chẳng ai lại còn đi lo cái ăn, cái mặc như trước đây, cái mà họ hướng tới là thi đua lao động sản suất để làm giàu nhờ áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật từ cán bộ người Kinh tới chuyển giao. Nếu như trước đây, cây trồng của đồng bào Cơ Ho gần như duy nhất là cà phê, lúa, trông chờ mỗi năm một vụ thu hoạch đầy may rủi thì ngày nay, cơ cấu cây trồng đã được chuyển đổi, đa dạng hơn. Những loại cây khó trồng như dâu tây, khoai tây, các loại rau, hoa… cũng đã được đưa về trồng và cho năng suất cao.

Ông Sáng không giấu được niềm vui khi kể cho chúng tôi nghe về câu chuyện cách đây gần chục năm. Khi đó, cán bộ người Kinh trên huyện và tỉnh tới tập huấn, vận động đồng bào Cơ Ho mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng nhằm nâng cao thu nhập mà thoát nghèo. Lúc nói đến cây trồng là các loại rau, hoa công nghệ cao… ngay trong hội trường của thị trấn có người còn giơ tay phát biểu: “Đó là cây trồng của người Kinh, nó không thích hợp với đồng bào chúng tôi đâu”. Ý kiến tưởng chừng phi lý đó không ngờ lại được phần lớn những người Cơ Ho có mặt tại hội trường lúc đó tán thưởng, vỗ tay rào rào.

“Mưa dầm thấm lâu thôi, nói nhưng mình phải làm cho bà con thấy thì họ mới tin mình được. Nói suông thì có khàn cả cổ họ cũng không tin mình đâu”. Vậy là thời gian sau, một số hộ đồng bào Cơ Ho trong thị trấn đã được Trung tâm khuyến nông của huyện Lạc Dương chọn làm mô hình thí điểm về trồng dâu tây, rau, hoa công nghệ cao. Vụ đầu thu hoạch trúng lớn, những gia đình này nhanh chóng có tiền mua xe gắn máy, nhiều vật dụng phục vụ gia đình, thế là người Cơ Ho tin rằng, đồng bào mình cũng có thể trồng được mọi thứ như người Kinh chứ không riêng gì chỉ cà phê, lúa, thuần túy bấy lâu nay.

Hơn 1ha hoa hồng cho gia đình ông Păng Ting Sin thu nhập ổn định

Đẩy lùi đói nghèo vươn lên làm giàu

Nhìn căn nhà mới xây, khang trang, đầy đủ tiện nghi với tổng trị giá ước tính hơn 1 tỷ đồng của ông Cill Nôm, ở buôn Bon Đưng 1, thị trấn Lạc Dương, khó có thể tin rằng 7 năm về trước gia đình ông thuộc diện hộ nghèo của thị trấn.

Cill Nôm kể: “1ha lúa một vụ/năm lúc bấy giờ không thể đảm bảo nuôi 7 miệng ăn trong gia đình nên cái đói giáp hạt vẫn đeo bám triền miên. Ngày đó mình vẫn trông chờ sự cứu giúp của Nhà nước !..”. Nhờ chính quyền địa phương vận động chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chuyển giao kỹ thuật canh tác luân canh theo hướng công nghệ cao, gia đình Cill Nôm chuyển đổi toàn bộ diện tích này sang trồng rau, hoa các loại… Từ đó, bình quân mỗi năm gia đình Cill Nôm thu lãi được 300 triệu đồng, riêng trong 2 năm qua, nhờ đầu tư được hệ thống tưới phun tự động, cộng với 500m2 nhà kính sản xuất các loại hoa chất lượng cao đã nâng mức thu nhập cho gia đình lên 500 triệu đồng/năm.

Nhiều hộ đồng bào Cơ Ho ngày nay còn rất nhanh nhạy trong nắm bắt nhu cầu của thị trường. Để hạn chế đến mức thấp nhất rủi ro trong sản xuất, bà con đã từng bước tiếp cận phương thức canh tác theo mô hình liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm. Đi đầu trong sự nhạy bén này là ông Păng Ting Sin, ở thôn Đan Kia, thị trấn Lạc Dương. Sau khi ký kết hợp đồng với đầu mối tiêu thụ sản phẩm hoa, Păng Ting Sin đã chuyển 5/8 sào sản xuất của gia đình sang trồng hoa hồng. Với giá thu mua ổn định theo cam kết là 1.000 đồng/bông, hiện bình quân mỗi tháng gia đình ông thu lãi hơn 50 triệu đồng. Păng Ting Sin cho biết, để đảm bảo đáp ứng theo yêu cầu cam kết, bản thân mình buộc phải không ngừng nghiên cứu, nâng cao trình độ kỹ thuật canh tác.

Đến nay, đã có 70% trên tổng số hơn 1.500ha đất sản xuất nông nghiệp của thị trấn Lạc Dương đã được nông dân ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, trong đó phần lớn là sản xuất rau xanh, hoa, dâu tây và Atisô, với sản lượng và chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao. Ngày nay, tư tưởng trông chờ vào Nhà nước trong hầu hết người Cơ Ho ở đây đã tiêu tan, bà con tự phát huy, nhà nhà cùng học hỏi nhau làm ăn, đời sống văn hóa, tinh thần được cải thiện rõ rệt.

Ông Nguyễn Duy Hải- Chủ tịch UBND huyện Lạc Dương cho biết: Từ những kết quả bước đầu cho thấy, sự chuyển biến nhận thức trong cách nghĩ, cách làm của bà con người đồng bào dân tộc thiểu số đã có sự đổi thay tích cực. Địa phương sẽ tiếp tục hoạch định những chính sách cụ thể để chương trình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao ngày càng lan tỏa rộng lớn trong các vùng đồng bào dân tộc thiểu số của địa phương.

Với sự quan tâm tích cực của chính quyền địa phương, cùng sự nhạy bén của đồng bào Cơ Ho, tin rằng nền nông nghiệp sản xuất theo hướng công nghệ cao của người Cơ Ho dưới chân núi Langbiang sẽ ngày càng phát huy hiệu quả, đưa đời sống kinh tế của bà con vững bước phát triển.