Đưa Nậm Củm thoát nghèo

Bản Nậm Củm, xã Bum Nưa (huyện Mường Tè) có 26 hộ người dân tộc Mảng, là một trong những dân tộc ít người nhất của nước ta. Hiện bản còn rất nghèo và nhiều người nghiện thuốc phiện. Cuối tháng 4 vừa qua, Đoàn công tác của tỉnh do thiếu tướng Lê Văn Bảy - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Công an tỉnh làm Trưởng đoàn đã đến thăm, khảo sát, tìm hiểu rõ thực tế về cuộc sống của bà con.

Bản Nậm Củm cách trung tâm thị trấn Mường Tè chỉ hơn 10km. Con đường đến bản được nhựa hóa nên việc đi lại rất thuận lợi. Bản được bao bọc bởi những cánh rừng xanh ngút ngàn và nhiều con suối nên nguồn nước luôn ổn định, đất đai phì nhiêu... Những ngày này, khi ở nhiều nơi, ruộng đồng đang nứt nẻ vì khô hạn nhưng với Nậm Củm nước lại dư thừa. Nậm Củm có mương nước chạy dọc bản, cung cấp nguồn nước cho việc canh tác và chăn nuôi của đồng bào; kết cấu hạ tầng như trường học, nước sinh hoạt cơ bản được đầu tư đồng bộ nhưng bản vẫn nghèo, vẫn khổ.

Được sự dẫn đường và thông ngôn của Trưởng bản Lò Y Van, đoàn công tác đã đến thăm từng hộ gia đình trong bản. Giữa những ngày mùa vụ, khi người dân ở các địa phương khác đang tất bật trên nương, ngoài đồng, thì người dân Nậm Củm chỉ ở nhà. Khi chúng tôi bước lên khỏi cầu thang một ngôi nhà nằm giữa bản, cảnh tượng buồn đập ngay vào mắt. Trong một góc nhà, chăn màn cứu trợ vứt bừa bộn, 4 – 5 thanh niên đang nằm cười khúc khích. Khi được thiếu tướng Lê Văn Bảy hỏi: “Giờ này sao lại ở nhà mà không đi làm?”, họ quay mặt đi, im lặng không trả lời. Đi thăm một số nhà khác, câu chuyện xem ra cũng đều na ná như vậy.

Duy chỉ khi đến gia đình ông Lò Văn Ven ở cuối bản, ngắm ngôi nhà sàn 3 gian khang trang, được lợp tôn, nằm cạnh 4 sào ruộng đang thì “con gái” là thấy có vườn, ao, chuồng. Đây có thể là một trong ít hộ của bản có mô hình phát triển kinh tế. Ông Ven tâm sự: “Nhà mình có 4 sào ruộng, 500m2 ao cá, nuôi gà, lợn. Nhưng, khó nuôi lắm vì hay bị mất cắp. Nhà mình cũng có 1 con trâu, nhưng năm ngoái bị mất rồi. May mà gia đình mình được huyện hỗ trợ 15 triệu đồng (theo đề án 3 dân tộc Cống, Mảng, La Hủ) nên mới có tiền làm nhà”.

Đoàn công tác của tỉnh đã tổ chức buổi họp bản để được nghe tâm tư, nguyện vọng của bà con. Ông Lò Y Van - Trưởng bản Nậm Củm báo cáo với đoàn một số tình hình của bản, cụ thể: Nậm Củm có diện tích tự nhiên 1.001ha và 26 hộ với 170 nhân khẩu là người dân tộc Mảng, 100% thuộc diện hộ nghèo. toàn bản có 33 người nghiện ma túy (17 nam, 16 nữ). Bản có 17 con trâu, 10 con dê, 78 con lợn, 15 con chó và hơn 500 con gia cầm; 3 máy tuốt lúa, 3 xe máy; 26 hộ dân canh tác trên 4ha ruộng lúa, 11ha nương ngô, 12ha nương sắn, tập tục canh tác, chăn nuôi lạc hậu. Thu nhập bình quân ước đạt 4 triệu đồng/người/năm.

Năm 2014, bản được hỗ trợ làm 10 nhà ở, trị giá 15 triệu đồng/nhà. năm 2015, bản tiếp tục được hỗ trợ xóa 100% nhà tạm. Để giúp bản phát triển kinh tế, năm 2014 huyện hỗ trợ cho bà con 245kg giống lúa trị giá 6,525 triệu đồng, 30kg giống ngô lai trị giá 3,3 triệu đồng. Về cứu đói giáp hạt, năm 2014, bản được hỗ trợ 7.155kg gạo (thời gian hỗ trợ 3 tháng cho 26 hộ, 159 nhân khẩu, mức hỗ trợ 15kg/khẩu/tháng); năm 2015 hỗ trợ 4.620kg (thời gian hỗ trợ 2 tháng cho 26 hộ, 154 nhân khẩu, mức hỗ trợ 15kg/khẩu/tháng)…

Tại cuộc họp, tất cả bà con trong bản đều mong muốn tỉnh, huyện có giải pháp giúp người nghiện trong bản được cai nghiện tại bản để họ và gia đình thoát khỏi nỗi khổ của ma túy; có định hướng giúp đồng bào cải tiến phương thức sản xuất thoát khỏi đói nghèo. Thay mặt đoàn công tác, thiếu tướng Lê Văn Bảy chia sẻ với những khó khăn của Nhân dân trong bản và đề nghị bà con phải nỗ lực vươn lên, không trông chờ, ỷ lại. Đoàn công tác sẽ cùng với huyện có ý kiến với tỉnh và tìm ra những giải pháp phù hợp để giúp bản thoát khỏi ma túy, đói nghèo.

Ngay sau chuyến khảo sát thực tế, đoàn công tác của tỉnh đã làm việc với lãnh đạo UBND huyện Mường Tè để bàn những biện pháp đưa Nậm Củm thoát nghèo. Theo thiếu tướng Lê Văn Bảy, tệ nạn ma tuý ở Nậm Củm diễn ra rất phức tạp, tuy người nghiện ma tuý đã giảm nhưng số người tái nghiện sau cai là rất cao. Các đối tượng nghiện ma túy lười lao động, không chịu làm ăn, còn trộm cắp tài sản của người dân trong bản từ con gà, con lợn...

Chính những điều này làm cho tình hình an ninh trật tự tại bản thêm phức tạp, Nhân dân không dám chăn nuôi, sản xuất, sợ bị mất cắp... đây là nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ đói nghèo cao. Bên cạnh đó, người dân còn hằn sâu tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào sự trợ cấp của xã hội, Nhà nước. Để giúp bà con Nậm Củm thoát nghèo, giải pháp duy nhất là giúp người dân cai nghiện và chữa bệnh tư tưởng trông chờ, ỷ lại. đề nghị huyện tổ chức đoàn công tác liên ngành gồm các cơ quan chức năng xuống tận bản để hỗ trợ theo cách “cầm tay chỉ việc” mới mong giúp bà con thoát khỏi đói nghèo.

UBND huyện Mường Tè đã tổ chức cuộc họp để đánh giá tình hình tệ nạn nghiện ma túy, công tác xóa đói giảm nghèo của bản Nậm Củm và thống nhất một số nội dung cơ bản như: UBND huyện sẽ thành lập tổ công tác gồm các cơ quan: công an, quân sự, y tế, nông nghiệp... trực tiếp chỉ đạo giải quyết dứt điểm tệ nạn ma túy. Bên cạnh đó phải làm thay đổi nhận thức của người dân trong việc tăng gia, lao động sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội.

Huyện đã giao đồng chí Phó Chủ tịch UBND huyện phụ trách khối Văn hóa - Xã hội làm tổ trưởng và đưa ra các nội dung công tác cụ thể như: tổ chức thực hiện các biện pháp giải quyết dứt điểm tệ nạn xã hội về ma túy; phân loại đối tượng nghiện để đưa đi trung tâm cai nghiện tập trung; kiến nghị với Sở Y tế bổ sung thuốc methadone và đội ngũ y, bác sĩ, thành lập tổ cai nghiện cắm tại bản để cai nghiện cho người nghiện trong bản bằng methadone. Thành viên tổ công tác của huyện phải xuống bản ăn cùng, ở cùng, làm cùng, tăng cường công tác tuyên truyền vận động, mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng dạy nghề cho Nhân dân về chăn nuôi, trồng trọt; triển khai các mô hình khuyến nông, khuyến lâm tại bản và đặc biệt là làm sao cho bà con thay đổi cách nghĩ, cách làm, tập quán sinh hoạt, lao động sản xuất...

Với những nỗ lực của các cấp, ngành, đoàn thể và sự cố gắng của các thành viên trong tổ công tác liên ngành của huyện Mường Tè, tin rằng việc đưa Nậm Củm thoát khỏi đói nghèo và ma túy sẽ sớm thành công. Đó là một cách làm điển hình để nhân rộng các địa bàn khác trong huyện cũng như trong tỉnh, góp phần thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo.