Kết quả giảm nghèo ở Phú Yên và định hướng đến năm 2015
Từ khi Chính phủ có quyết định phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo, công tác xóa đói giảm nghèo ở Phú Yên đã được triển khai đồng bộ và đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận. Một bộ phận hộ nghèo làm ăn có hiệu quả, vươn lên thoát nghèo. Trong 04 năm 2011- 2014 đã có hơn 31.900 hộ thoát nghèo, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 19,46% năm 2011 xuống còn 10,53% vào cuối năm 2014, đạt 111,6 % theo Nghị quyết của HĐND tỉnh Phú Yên.
Đến nay, mặc dù Chính phủ chưa phê duyệt Chương trình 167 về hỗ trợ xóa nhà ở tạm cho hộ nghèo giai đoạn II, nhưng với sự chỉ đạo tích cực của các cấp, các ngành, sự phối hợp chặt chẽ của các tổ chức đoàn thể, đặc biệt là công tác huy động nguồn lực ngoài ngân sách tiếp tục được phát huy và có hiệu quả, chương trình hỗ trợ người nghèo về nhà ở đã từng bước đi vào xã hội hóa gắn với trách nhiệm của cộng đồng, họ tộc và bản thân người nghèo. Toàn tỉnh đã hỗ trợ xây dựng 4.784 nhà với tổng kinh phí hơn 101 tỷ đồng. Cùng với đó, triển khai Quyết định 268/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ tiền điện cho hộ nghèo, Phú Yên đã hỗ trợ cho hơn 155,4 nghìn lượt hộ với tổng kinh phí hơn 47 tỷ đồng.
Phần lớn hộ nghèo được tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản. Trong 4 năm 2011 – 2014, Ngân hàng Chính sách xã hội đã triển khai cho vay 75.082 hộ nghèo, cận nghèo vay vốn tín dụng với tổng số tiền hơn 1.300 tỷ đồng ; Tiếp tục triển khai chính sách hỗ trợ y tế cho hộ nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống tại các địa bàn khó khăn. Kết quả có 484.193 lượt người được cấp thẻ BHYT, trong đó có 315.081 lượt người nghèo và 169.112 lượt người là đồng bào dân tộc thiểu số. Công tác khám chữa bệnh đã được đưa về tuyến cơ sở xã, phường, thị trấn, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận với các dịch vụ y tế, thuận lợi trong khám và chữa bệnh. Trong 3 năm qua, toàn tỉnh đã có hơn 608.000 lượt người nghèo được khám, chữa bệnh với tổng kinh phí hơn 102,9 tỷ đồng. Đặc biệt, việc cấp và phát hành thẻ BHYT cho người nghèo đã được phân cấp về cho huyện, thị xã, thành phố tự in và phát hành, do đó đã tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng trong việc điều chỉnh, cấp phát mới, bổ sung hoặc giải quyết cho những trường hợp mất thẻ. Thực hiện chính sách hỗ trợ giáo dục cho các nhóm đối tượng có điều kiện khó khăn theo Nghị định số 49/2010/NĐ-CP của Chính phủ , tỉnh Phú Yên đã có 313.733 lượt học sinh được hỗ trợ với tổng kinh phí hơn 105 tỷ đồng, trong đó, có gần 81.000 lượt em được miễn giảm học phí, 213.218 lượt học sinh được hỗ trợ chi phí học tập, hơn 19.600 lượt sinh viên được cấp bù học phí.
Thực hiện Quyết định số 539/QĐ-TTg ngày 01/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ, trên địa bàn tỉnh Phú Yên có 16 xã nghèo đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển. Từ năm 2011 đến nay các địa phương đã xây dựng mới và nâng cấp đưa vào sử dụng 73 công trình và duy tu, sửa chữa 16 công trình với tổng kinh phí 54.298 triệu đồng, trong đó ngân sách trung ương là 48.852 triệu đồng, ngân sách địa phương là 5.446 triệu đồng. Các công trình đầu tư xây dựng hạ tầng thiết yếu xã bãi ngang đã đáp ứng nhu cầu đi lại, sinh hoạt và phát triển sản xuất của nhân dân thuộc các vùng dự án, đồng thời thu lợi rõ rệt về kinh tế, giảm chi phí sản xuất, nâng cao giá thu mua sản phẩm. Đặc biệt là đối với các hạng mục xây dựng chợ, bộ mặt nông thôn vùng biển có nhiều khởi sắc, góp phần đáng kể về phục vụ sinh hoạt đời sống, phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Các hệ thống kênh mương thủy lợi của địa phương, chủ động tưới tiêu, giúp nhân dân sản xuất ổn định, với hơn 8.800 người dân sản xuất nông nghiệp được hưởng lợi từ các công trình này. Bên cạnh đó, thực hiện dự án nhân rộng mô hình giảm nghèo bền vững, đã có 32 mô hình, gồm 11 mô hình trồng trọt và 21 mô hình chăn nuôi được triển khai với 494 hộ nghèo tham gia, tổng kinh phí hỗ trợ là 5,5 tỷ đồng. Qua kiểm tra thực tế tại địa phương, đến nay đã có nhiều dự án bước đầu đem lại hiệu quả khá tốt, năng suất nuôi trồng tăng rõ rệt, nhiều hộ sau khi trừ các khoản chi phí đã thu lãi ròng hơn 30 triệu đồng/năm và đã có nhiều hộ nghèo tham gia dự án đến nay đã thoát nghèo bền vững.
Theo ông Võ Văn Binh, Phó Giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, Phó Ban Thường trực Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo tỉnh, mặc dù đã đạt một số chỉ tiêu đề ra nhưng đến thời điểm này, công tác giảm nghèo của Phú Yên vẫn còn một số khó khăn. Cụ thể, là đội ngũ cán bộ làm công tác Lao động - Thương binh và Xã hội và các hội, đoàn thể ở cơ sở không ổn định nên ảnh hưởng đến công tác điều hành; một bộ phận hộ nghèo và cận nghèo còn mang tính ỷ lại, trông chờ vào Nhà nước, không tự lực vươn lên để thoát nghèo. Mặc dù số hộ nghèo có giảm nhưng thu nhập của người dân còn thấp, đời sống còn nhiều khó khăn, nhất là vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nguy cơ tái nghèo cao. Số hộ nghèo thuộc nhóm đối tượng bảo trợ xã hội, hộ người cao tuổi không có sức lao động chiếm hơn 20% so với tổng số hộ nghèo, từ đó làm ảnh hưởng đến tốc độ giảm nghèo. Tốc độ giảm nghèo không đồng đều ngay trong từng xã, huyện và giữa các huyện với nhau.
Để kết quả giảm nghèo được bền vững, trong giai đoạn 2011-2015, Phú Yên sẽ tiếp tục triển khai các dự án theo Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo, phấn đấu giảm tỉ lệ hộ nghèo còn dưới 9% vào năm 2015 , cơ bản xóa xong nhà tạm. Để đạt được mục tiêu này, tỉnh Phú Yên đang triển khai các giải pháp theo hướng hỗ trợ trực tiếp cho hộ nghèo, đi vào những nội dung cụ thể, ưu tiên cho các địa phương có số lượng hộ nghèo đông, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Gắn công tác hỗ trợ vốn tín dụng với việc đào tạo tập huấn hướng dẫn cách làm ăn, dạy nghề, tạo điều kiện thuận lợi để hộ nghèo phát triển sản xuất, ổn định thu nhập, từng bước giảm nghèo bền vững; bổ sung nội dung hướng dẫn người nghèo biết cách làm ăn kết hợp khuyến nông - lâm - ngư vào chương trình giảm nghèo. Xây dựng các chương trình lồng ghép giữa giảm nghèo với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, như chương trình phát triển kinh tế xã hội miền núi, chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc vùng đặc biệt khó khăn ... Đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng đối với 16 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển, góp phần hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới, nhất là đối với các xã được chọn xây dựng điểm trong giai đoạn 2011-2015. Triển khai thực hiện Đề án phát triển kinh tế xã hội nhằm giảm nghèo nhanh và bền vững giai đoạn 2013-2017 đối với 02 huyện Đồng Xuân và Sông Hinh.
Cùng với đó, ngành Lao động – Thương binh và Xã hội sẽ tập trung kiểm tra, rà soát, thực hiện các chính sách, dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo, nhất là chính sách hỗ trợ thẻ BHYT cho người cận nghèo theo Quyết định 705/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; trợ cấp tiền điện theo mức mới; chính sách hỗ trợ miễn giảm học phí cho học sinh nghèo theo Nghị định 49/2010/NĐ-CP và Nghị định 74/2013/NĐ-CP; dự án nhân rộng mô hình giảm nghèo bền vững; đồng thời theo dõi, kiểm tra việc thực hiện mô hình “Cơ quan, đơn vị giúp đỡ xã, thôn (buôn) khó khăn và cán bộ, đảng viên, công chức viên chức giúp đỡ hộ nghèo” theo Kế hoạch 68 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.