Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình “Bảo vệ và phát triển các dân tộc thiểu số rất ít người giai đoạn 2021 - 2030”

Ngày 10/4/2020 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 499/QĐ-TTg phê duyệt chương trình "Bảo vệ và phát triển các DTTS rất ít người giai đoạn 2021 - 2030". Theo Quyết định Chương trình được triển khai tại 12 địa phương. Cổng thông tin điện tử Ủy ban Dân tộc trân trọng đăng tải nội dung Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Đối tượng của chương trình là đồng bào dân tộc thiểu số rất ít người sinh sống tập trung trên địa bàn 12 tỉnh: Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Kon Tum. Thời gian thực hiện từ năm 2021 đến năm 2030.

Chương trình nhằm hỗ trợ cải thiện tình trạng dân số của các DTTS rất ít người cả về số lượng và chất lượng, nhằm đạt được mức sinh thay thế, giảm mạnh tỷ lệ tử vong mẹ và trẻ em, tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ dưới 5 tuổi, góp phần nâng cao chất lượng dân số, bảo đảm sự phát triển đồng đều và bình đẳng giữa các dân tộc.

Chương trình đề ra mục tiêu cụ thể của hai giai đoạn.

Đến năm 2025, ít nhất 90% cộng tác viên dân số, y tế thôn bản, cán bộ dân số ở trạm y tế xã, người có uy tín trong cộng đồng các DTTS rất ít người được cung cấp thông tin, kiến thức về dân số - kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản, bà mẹ và trẻ em.

Giảm bình quân từ 2 - 3%/năm số cặp tảo hôn và hôn nhân cận huyết. Ít nhất 35% thanh niên được tư vấn tiền hôn nhân, khám sức khỏe tiền hôn nhân nhằm phát hiện các bệnh về truyền nhiễm, HIV.

Giảm ít nhất 50% phụ nữ mang thai sinh con tại nhà; khám quản lý thai nghén và được chăm sóc y tế; giảm 25% tỷ số tử vong mẹ; giảm từ 2 - 5%0 tỷ suất chết trẻ em dưới 1 tuổi.

Tối thiểu 50% phụ nữ mang thai được tầm soát ít nhất 4 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất; 50% trẻ sơ sinh được tầm soát ít nhất 5 bệnh bẩm sinh phổ biến nhất.

Giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng ở bà mẹ mang thai và trẻ em. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi, nhẹ cân của trẻ em dưới 5 tuổi giảm còn dưới 20%.

Nâng tỷ lệ người DTTS rất ít người độ tuổi từ 15 đến 60 biết chữ đạt 95%; có 90% số người biết chữ tiếp tục tham gia học tập để củng cố vững chắc kết quả biết chữ; 50% người lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện của dân tộc thiểu số rất ít người;

Đến năm 2030, phấn đấu 100% cộng tác viên dân số, y tế thôn bản, cán bộ dân số ở trạm y tế xã, người có uy tín trong cộng đồng các DTTS rất ít người được cung cấp thông tin, kiến thức về dân số - kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản, bà mẹ và trẻ em.

Giảm bình quân từ 3 - 5%/năm số cặp tảo hôn và hôn nhân cận huyết. 55% thanh niên được tư vấn tiền hôn nhân, khám sức khỏe tiền hôn nhân nhằm phát hiện các bệnh về truyền nhiễm, HIV.

Phấn đấu giảm không còn phụ nữ sinh con tại nhà, khám quản lý thai nghén và được chăm sóc y tế; giảm 50% tỷ số tử vong mẹ; giảm 5%0 tỷ suất chết trẻ em dưới 1 tuổi.

Tối thiểu có 70% bà mẹ mang thai được tầm soát ít nhất 4 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất; 70% trẻ sơ sinh được tầm soát ít nhất 5 bệnh bẩm sinh phổ biến nhất.

Giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng ở bà mẹ mang thai và trẻ em. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi, nhẹ cân của trẻ em dưới 5 tuổi giảm còn dưới 15%.

Nâng tỷ lệ người DTTS rất ít người độ tuổi từ 15 đến 60 biết chữ đạt 99%; có 95% số người biết chữ tiếp tục tham gia học tập để củng cố vững chắc kết quả biết chữ. 70% người lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện của DTTS rất ít người.

Một trong những nhiệm vụ của chương trình là tăng cường công tác truyền thông, giáo dục, nâng cao nhận thức thay đổi hành vi và huy động sự tham gia của toàn xã hội nhằm bảo vệ và phát triển các dân tộc ít người.

Cùng với đó, nâng cao năng lực hệ thống y tế vùng dân tộc về cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình và các dịch vụ nâng cao chất lượng dân số.

Bên cạnh đó, chăm sóc sức khỏe bà mẹ mang thai và hỗ trợ dinh dưỡng cho trẻ, nâng cao tỷ lệ trẻ em đến lớp ở các nhóm tuổi mẫu giáo đúng độ tuổi.

Ngoài ra, đẩy mạnh công tác xóa mù chữ, đào tạo nghề cho đồng bào DTTS rất ít người.

Cuối cùng là, xây dựng mô hình nâng cao chất lượng dân số đối với đồng bào DTTS rất ít người.

Kinh phí thực hiện chương trình thuộc nguồn lực Đề án Tổng thể phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 theo Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18-11-2019 của Quốc hội, vốn lồng ghép từ các chương trình, dự án có liên quan theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

UBDT là cơ quan đầu mối chỉ đạo, hướng dẫn cơ chế quản lý, tổ chức triển khai thực hiện các nội dung của chương trình theo đúng quy định của pháp luật; chủ trì, phối hợp các bộ, ngành liên quan hướng dẫn các địa phương xây dựng kế hoạch, dự án thành phần cho từng năm và cả giai đoạn.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc phê duyệt danh sách các xã, thôn, bản trên địa bàn các tỉnh thuộc phạm vi chương trình để tổ chức thực hiện.